Niemand wil onder- of oververzekerd zijn. Dat je dus eerst goed nadenkt of een bepaalde verzekering wel nodig is en welke dekking bij jouw situatie past, lijkt op zich logisch. Maar bij sommige verzekeringen zijn door de overheid verplicht gesteld. Wil je weten welke verzekeringen verplicht zijn? Lees dan dit artikel over verplichte verzekeringen en kies daarna de voor jou beste verzekering.
In Nederland zijn eigenlijk maar twee verzekeringen verplicht. Je bent wettelijk verplicht een zorgverzekering af te sluiten als je achttien jaar of ouder bent. En als je een auto of motor bezit, ben je wettelijk verplicht om een autoverzekering of motorverzekering met minimaal WA-dekking af te sluiten. Woonverzekeringen behoren niet tot de verplichte verzekeringen, maar zijn doorgaans wel verstandig om af te sluiten. Het gaat dan met name om de opstalverzekering (alleen voor huiseigenaren), een inboedelverzekering voor je spullen in huis en een aansprakelijkheidsverzekering voor schade die jij bij anderen veroorzaakt.
Zorgverzekering is verplichte verzekering
De zorgverzekering behoort tot de weinige verplichte verzekeringen die we in Nederland hebben. De basisverzekering is voor iedereen van achttien jaar en ouder verplicht. Zorgverzekeraars zijn ook verplicht je te accepteren, ongeacht je gezondheidssituatie.
Aanvullende zorgverzekering en tandartsverzekeringen niet verplicht
Je bent echter niet verplicht om een aanvullende zorgverzekering of een tandartsverzekeringen af te sluiten. Je moet dus zelf uitrekenen en bepalen of het voor jou voordelig is een van die verzekeringen af te sluiten. Zorgverzekeraars zijn ook niet verplicht om je voor zo’n aanvullende verzekering te accepteren. Wil je van zorgverzekering overstappen en u wilt er ook een aanvullende zorgpolis bij afsluiten? Zeg dan je oude zorgverzekering pas op als je bij de nieuwe zorgverzekeraar geaccepteerd bent. Bij de duurdere en uitgebreidere tandartsverzekeringen kan een zorgverzekeraar je tandarts vragen om een risico-inschatting te maken. Vergelijk zorgverzekeringen op premies en voorwaarden.
Autoverzekering is verplichte verzekering
Ben je eigenaar van een auto, brommer, scooter, camper, motor of quad? Dan ben je verplicht deze te verzekeren voor minimaal Wettelijke Aansprakelijkheid. Dat betekent dat de schade die jij bij een ander veroorzaakt, door de verzekeraar vergoed wordt. Je eigen schade wordt niet vergoed en moet je dus zelf betalen. Lees meer over camperverzekeringen.
Deze verplichte verzekering voor je auto geldt niet voor mensen die op grond van hun geloof zijn aangemerkt als gemoedsbezwaarde. Zij gaan er van uit dat God beschikt en voor een oplossing zal zorgen als ze een ongeluk krijgen. Maar ze moeten wel een premie betalen aan de Stichting Waarborgfonds Motorverkeer. Dat Waarborgfonds vergoedt de schade aan het slachtoffer.
Casco of all risk verzekeren niet verplicht
Een WA-verzekering is dus een verplichte verzekering. Maar je bent niet verplicht om je voertuig WA-casco of All risk te verzekeren. Een autoverzekering uitzoeken vergt goed uitzoek werk, omdat er veel aanbieders zijn. Kijk voor autoverzekeringen bij onder meer FBTO, Ohra en Hema of vergelijk autoverzekeringen.
Verzekering voor motor, fiets, scooter en brommer
Heb je een motor, speed-pedelec of brommer? Dan ben je wettelijk verplicht om deze te verzekeren. Net als voor je auto moet je ook voor je auto of brommer minimaal een WA-verzekering af te sluiten. Lees meer over bromfietsverzekeringen. Speed pedelecs, ook wel high speed e-bikes of hogesnelheids elektrische fietsen genoemd, vallen sinds 1 januari 2017 onder de regels voor bromfietsen. Dat betekent onder meer dat ze minimaal WA verzekerd moeten zijn. Lees meer over speed pedelec verzekeringen. Voor een gewone fiets is een fietsverzekering niet verplicht. Ook voor een Biro, een Canta of een andere brommobiel moet je minimaal een WA-verzekering afsluiten. Lees meer over het afsluiten van een brommobielverzekering.
Caravan verzekeren of niet?
Een verzekering voor je caravan is niet verplicht. Als je caravan achter de auto hangt en dan bij anderen schade veroorzaakt, valt dat onder de autoverzekering. Als hij niet aan de auto is gekoppeld en schade veroorzaakt, valt dat meestal onder de aansprakelijkheidsverzekering. Een caravanverzekering dekt daarom alleen jouw schade door bijvoorbeeld storm, diefstal, inbraak of een ongeluk.
Welke verzekeringen niet verplicht maar wel handig?
Er zijn veel verzekeringen die niet wettelijk verplicht zijn, maar wel handig om af te sluiten. Of dit het geval is, hangt ervan af of je mogelijke schade zelf kunt betalen. Zo kun je je autoverzekering, naast de verplichte WA-verzekering, nog uitbreiden met de dekking beperkt casco of volledig casco. Ook voor je zorgverzekering kun je verschillende aanvullende verzekeringen afsluiten, bijvoorbeeld voor fysiotherapie. Daarnaast kun je nog denken aan de volgende verzekeringen:
- Een reisverzekering voor onverwachte kosten tijdens je vakantie.
- Een annuleringsverzekering voor als je de vakantie moet annuleren.
- Een rechtsbijstandverzekering voor juridische hulp tijdens conflicten.
- Een uitvaartverzekering voor de kosten van je uitvaart.
- Een overlijdensrisicoverzekering zodat bij overlijden de nabestaanden bijvoorbeeld de hypotheek kunnen aflossen.
We zullen ze hieronder puntsgewijs verder behandelen
Overlijdensrisicoverzekering niet wettelijk verplicht
Naast die twee wettelijk verplichte verzekeringen zijn er nog verzekeringen die soms door banken en hypotheekverstrekkers verplicht worden. De eerste is de overlijdensrisicoverzekering bij het afsluiten van een hypotheek. Hypotheekverstrekkers wille zo min mogelijk risico lopen. Daarom eisen sommige banken en verzekeraars dat je bij je hypotheek ook een overlijdensrisicoverzekering voor jezelf en/of je partner afsluit. Als een van beiden dan komt te overlijden, kan de ander dankzij de overlijdensrisicoverzekering nog steeds de maandelijkse lasten betalen. En daardoor loopt de bank uiteindelijk minder risico. Immers, bij een gedwongen verkoop kan het gebeuren dat de opbrengst te laag is om de hypotheekschuld af te lossen. Kijk voor overlijdensrisicoverzekeringen bij onder meer FBTO, Nationale Nederlanden, Centraal Beheer en Dela.
Voor een Nationale Hypotheek Garantie (NHG) was een overlijdensrisicoverzekering wel verplicht, als je tenminste meer dan 80 procent van de woningwaarde wilde financieren. Maar vanaf 1 januari 2018 is ook bij een NHG een overlijdensrisicoverzekering niet meer verplicht. Lees ook: Waarom moet je een overlijdensrisicoverzekering afsluiten, ook als je geen koophuis hebt.
Opstalverzekering verplicht?
Ook een opstalverzekering is niet wettelijk verplicht, maar wordt wel vaak door de hypotheekbank verplicht gesteld. Een opstalverzekering keert onder meer uit bij brand. Als een brand jouw huis verwoest, is de bank haar onderpand voor je hypotheek kwijt. Via de opstalverzekering kun je dan je huis laten herbouwen of je hypotheek aflossen. Vergelijk opstalverzekeringen en kijk onder meer naar de opstalverzekering van ABN Amro of Inshared (5 sterren van Moneyview in 2021).
Aansprakelijkheidsverzekering niet verplicht, wel handig
Tenslotte zijn er nog verzekeringen die niet verplicht zijn, maar die wel aan te raden zijn. Dat geldt onder meer voor een aansprakelijkheidsverzekering voor particulieren (AVP). Met zo’n aansprakelijkheidsverzekering wordt schade vergoed die jij, je partner, je kinderen of je huisdier aan anderen veroorzaken. Die bal door de ruit van de buren kun je misschien nog wel uit eigen zak betalen. Maar het kan ook gebeuren dat door jouw schuld iemand valt, voor de rest van z’n leven gehandicapt raakt en bij jou een schadeclaim indient. In dat geval kun je de financiële risico’s waarschijnlijk niet zelf dragen. Vergelijk aansprakelijkheidsverzekeringen.
Is een inboedelverzekering verplicht?
Ook een inboedelverzekering is niet verplicht, maar wel aan te raden. De inboedel van een doorsnee gezin is al snel enkele tienduizenden euro’s waard. Als die door inbraak, brand of waterschade verloren gaan, ben je duur uit. Voor studenten en jonge stellen, die doorgaans een minder uitgebreide en dure boedel hebben, bestaan goedkope inboedelverzekeringen. Vergelijk inboedelverzekeringen.
En omdat je tegenwoordig al snel heel wat dure apparaten zoals smartphones en laptops meeneemt, kun je ook overwegen om een zogeheten kostbaarheden buitenshuis verzekering af te sluiten. Daarmee kun je mobiele elektronica zoals smartwatches, Chromebooks, laptops, tablets en smartphones verzekeren.
Reisverzekering afsluiten of niet?
Ook een reisverzekering is een vaak onderschatte, maar hele belangrijke verzekering. Je sluit een reisverzekering niet zozeer af om schade aan bagage vergoed te krijgen, maar vooral om medische kosten in het buitenland vergoed te krijgen. Hier lees je hoe dat zit.
Verplichte verzekeringen als pakketpolis afsluiten?
Je kunt er voor kiezen om de verplichte verzekeringen, al dan niet aangevuld met vrijwillige verzekeringen, af te sluiten als één pakket bij dezelfde verzekeraar. Dat is enerzijds lekker overzichtelijk en makkelijk. Nadeel is dat je dan maar kunt kiezen uit een paar verzekeraars die alle verzekeringen aanbieden, zoals Ohra, FBTO, Univé en Centraal Beheer. Een verzekeraar als ABN-Amro geeft wel korting als je meerdere polissen afsluit, maar heeft weer geen zorgverzekering.
Voor alle niet-verplichte verzekeringen geldt altijd: vraag je eerst af of je het risico zelf kunt dragen en sluit dan pas een verzekering af. En voor vrijwillige én verplichte verzekeringen geldt altijd: vergelijk premies, vraag offertes op en vergelijk ook de polisvoorwaarden.
Nico van Dijk is sinds 2001 financieel journalist, eindredacteur en hoofdredacteur. Hij heeft veel gepubliceerd over ‘personal finance’-onderwerpen zoals verzekeringen, hypotheken, beleggen en lenen.