Consumenten hebben veel vragen over het coronavirus en verzekeringen. Kun je bijvoorbeeld zelf je vakantie annuleren vanwege het coronavirus? Wanneer kun je kosteloos annuleren vanwege het coronavirus? En wat dekken de reisverzekering, de annuleringsverzekering en de aansprakelijkheidsverzekering bij het coronavirus? We zetten veelgestelde vragen over het coronavirus en je verzekeringen op een rij.
Laatst gewijzigd: 14 april 2022
Cruiseschepen die vanwege het coronavirus in quarantaine moeten blijven of nergens meer mogen aanleggen. Skivakanties naar Noord-Italië die niet meer door kunnen gaan, omdat hele provincies op slot zitten. Een hotel op Tenerife waar gasten in quarantaine moesten blijven. Maar ook: landen die pardoes hun grenzen sluiten voor reizigers uit landen waar het coronavirus heerst. Het coronavirus heeft in 2020 en 2021 een immense impact op de reisbranche. Maar met een annuleringsverzekering kun je altijd je reis kosteloos annuleren, zo denken veel consumenten. En dat is een misvatting. Ook een repatriëring op kosten van je reisverzekering omdat op jouw bestemming het coronavirus uitbreekt, zit er in de meeste gevallen niet in.
Wat dekt een annuleringsverzekering bij het coronavirus?
Om dat te begrijpen moeten we eerst even kort uitleggen wat een annuleringsverzekering en een reisverzekering dekken. Kort door de bocht gezegd dekt een annuleringsverzekering het risico af dat jij door persoonlijke omstandigheden niet op reis kunt gaan. Je wordt thuis al ziek, je partner wordt ziek of iemand uit je naaste familie komt te overlijden waardoor je je reis moet annuleren. Dat soort zaken vallen onder de persoonlijke omstandigheden.
Maar wat er op je reisbestemming gebeurt valt daar niet onder, tenzij je een hele uitgebreide allrisk annuleringsverzekering hebt. Dat geldt bijvoorbeeld voor de All risk-polis van Aegon, aldus de Consumentenbond. Andere verzekeraars keren bij een virusuitbraak alleen uit als het ministerie van Buitenlandse Zaken een negatief reisadvies geeft. Vergelijk annuleringsverzekeringen dus niet alleen op de laagste premie maar kijk ook naar de voorwaarden.
Dekking bij negatief reisadvies
Sowieso dekt geen enkel reis- of annuleringsverzekering schades of onkosten als je naar een bestemming gaat waarvoor een negatief reisadvies geldt. Dat kon code oranje of code rood zijn. Het Ministerie van Buitenlandse Zaken geeft op haar website aan naar welke landen je wel, beter niet of helemaal niet kunt reizen. En hier kun je lezen waarom je ook een reisverzekering moet afsluiten voor een vakantie in Nederland.
Uitbraak coronavirus uitgesloten van annuleringsverzekeringen
De uitbraak van het coronavirus was begin 2020 slechts bij een beperkt aantal annuleringsverzekeringen gedekt. En naarmate het virus meer om zich heen greep, hebben verzekeraars voor nieuw afgesloten annuleringsverzekeringen dekking voor het coronavirus uitgesloten. Er is, volgens onafhankelijk onderzoeksbureau Moneyview, sinds de zomer van 2020 geen enkele verzekeraar meer die het coronavirus als gedekte annuleringsreden accepteert. De uitbraak van een nieuwe ziekte is nog wel gedekt.
Ook voor bestaande verzekeringen geldt dat voor reizen geboekt na een bepaalde datum het coronavirus geen gedekte reden voor annulering meer is. Dat komt doordat het coronavirus niet langer als onzeker voorval of onverwachte gebeurtenis beschouwd kan worden. Het coronavirus is dus voor nieuwe verzekeringsaanvragen en voor vakanties die nu geboekt worden geen gedekte reden meer om de annulering(-skosten) vergoed te krijgen. Als het gaat om de corona-epidemie op zich heeft een annuleringsverzekering dus geen zin meer.
Ook als je aan zwakke gezondheid hebt of op leeftijd bent en dus mogelijk tot een risicogroep behoort, is annuleren omdat je bang bent voor een onveilige situatie op je bestemming geen geldige reden volgens de meeste annuleringsverzekeringen.
‘Geen annuleringsdekking bij tweede coronagolf
Ook voor een gevreesde nieuwe coronagolf zal de annuleringsdekking geen uitkomst bieden, stelden de onderzoekers van Moneyview al in de zomer van 2020. Virologen waarschuwen namelijk al langer voor nieuwe coronapieken, dus ook zo’n tweede coronagolf is niet meer als onverwachte gebeurtenis aan te merken.
Wat dekt een reisverzekering bij het coronavirus?
Schades en medische kosten die ontstaan tijdens je reis of vakantie worden gedekt door de reisverzekering. Maar ook hier geldt dat het om persoonlijke schades en persoonlijke medische kosten moet gaan. Als jij terug naar huis wilt, omdat op jouw vakantiebestemming het coronavirus uitbreekt, worden de kosten voor een repatriëring in principe niet vergoed. Je bent immers zelf niet ziek dus er is geen medische noodzaak voor repatriëring. Dat jouw vakantiepret een stuk minder is geworden, bijvoorbeeld doordat alle attracties zijn gesloten, is voor verzekeraars geen reden uit te keren. Vergelijk reisverzekeringen.
Reizen naar ‘groene’ en ‘gele’ gebieden
Ga je naar een gebied waarvoor het ministerie van Buitenlandse Zaken code groen of code geel voor heeft afgegeven? Dan zijn bij vrijwel alle reisverzekeringen je schades gedekt, blijkt uit blijkt uit onderzoek van bureau Moneyview in april 2021. Ook corona-gerelateerde schades zoals extra reis- en verblijfkosten bij ziekte, zijn bij de meeste reisverzekeringen gedekt. Maar de kosten van coronatests en een quarantaine vallen niet onder de reisverzekering, al zijn verzekeraars op dat laatste punt aan het opschuiven. Lees dus de actuele polisvoorwaarden van je reisverzekering door.
Reizen naar ‘oranje’ gebieden? Beperkte of geen dekking
Als je op reis gaat naar een gebied dat bij jouw vertrek al code oranje als reisadvies heeft, dan ben je in 2021 bij eenderde van de onderzochte reisverzekeringen nergens voor gedekt, aldus het Moneyview-onderzoek. De andere tweederde van de reisverzekeringen dekt alleen nog maar schade die geen verband houdt met corona. Je camera gestolen of je been gebroken op de skipiste? Geen probleem, dat valt bij die reisverzekeringen allemaal gewoon onder de dekking ook in gebieden met code oranje. Ook als het reisadvies verandert als je al op je bestemming bent, ben je met een reisverzekering meestal wel gedekt.
Extra reis- en verblijfkosten niet altijd gedekt.
Maar het is dan wel de bedoeling dat je zo snel mogelijk naar huis gaat. Niet elke reisverzekering dekt bij een gewijzigd reisadvies eventuele extra kosten voor reis en verblijf, voor bijvoorbeeld preventieve quarantaine. Bij ziekte en ongevallen wordt wel uitgekeerd. Wel kan de hoogte van de vergoeding voor extra reis- en verblijfkosten aan een maximum gebonden zijn. Check dus vooraf heel goed de polis van je reisverzekering.
De kosten van repatriëring zijn bij de meeste verzekeraars niet gedekt, behalve bij een repatriëring om medische noodzaak. Blijf je langer dan noodzakelijk? Dan geldt vanaf dat moment de dekking die voor een ‘code-oranje-gebied’ geldt. Verder geldt dat je altijd voor overleg contact kunt opnemen met je verzekeraar of diens alarmcentrale. Wellicht zijn zij flexibeler dan je op grond van de polisvoorwaarden zou denken.
Maar medische kosten vanwege corona worden door tweederde van de reisverzekeringen niet meer gedekt, bleek uit onderzoek van bureau Moneyview in april 2021. Dat geldt ook als je gevaccineerd bent of een negatieve coronatest kunt laten zien. De Consumentenbond wees er eerder ook op dat zorgverzekeraars als ONVZ en FBTO besloten hebben dat zorgkosten niet meer via de aanvullende zorgverzekering gedekt worden als je naar een gebied afreist dat op code oranje staat.
Update 23 september 2021: Als een van de weinige reisverzekeringen heeft ANWB-dochter Unigarant Verzekeringen alle corona-gerelateerde beperkingen voor haar reisverzekeringen in september 2021 opgeheven. Allianz Partners was de eerste verzekeraar bij wie medische kosten voor corona-gerelateerde zorg in oranje gebieden gedekt is.
Update 7 maart 2022: Ook de doorlopende reisverzekering van Centraal Beheer biedt coronadekking in onder meer de volgende gevallen:
- Je bent verzekerd in landen met een groen, geel of oranje reisadvies.
- Als je op reis corona krijgt en te ziek bent om verder te reizen, kun je de extra kosten die je maakt om naar huis terug te keren declareren bij de reisverzekering van Centraal Beheer
- Ook als je eerder terug naar huis moet omdat een dierbare thuis corona krijgt en ernstig ziek wordt, kun je de extra kosten op de reisverzekering verhalen.
- Als je op reis vanwege een coronabesmetting in quarantaine moet, zijn de extra reis- en verblijfkosten verzekerd. De extra zorgkosten die je in dat geval maakt, zijn verzekerd via de dekking Medische kosten op reis. Lees meer over de doorlopende reisverzekering van Centraal Beheer.
- Heb je ook een annuleringsverzekering van Centraal Beheer? Dan kun je de annuleringskosten terug krijgen als je vlak voor vertrek corona krijgt. Dat geldt ook als een dierbare vlak voor jouw vertrek corona krijgt, waardoor je wilt annuleren.
- Als jij corona krijgt op je vakantie, dan vergoedt de annuleringsverzekering de niet-genoten vakantiedagen. Bekijk de annuleringsverzekering van Centraal Beheer.
We geven een aantal praktijkvoorbeelden:
Annuleringsverzekering dekt alleen het risico van de verzekerde, niet van de bestemming
Als je een reis gepland hebt naar een gebied waar het coronavirus wordt geconstateerd, keert een standaard annuleringsverzekering niet uit, aldus het Verbond van Verzekeraars. Een annuleringsverzekering dekt immers alleen risico’s van de verzekerde zelf en niet de risico’s van de bestemming. Maar word je voor vertrek zelf ziek door corona? Dan keert de annuleringsverzekering meestal nog wel uit, omdat het gaat om een persoonlijke omstandigheid. De ene verzekeraar gaat daar wat soepeler mee om dan de andere.
Je geld terug via je reisorganisatie?
De ANVR, de koepel van reisorganisaties, was er aanvankelijk niet erg duidelijk over of consumenten hun geld terugkrijgen als een land, zoals de Verenigde Staten, de grenzen sluit voor Nederlanders. Daarom kregen consumenten aanvankelijk een coronavoucher. Maar de Europese Commissie heeft inmiddels onomwonden bepaald dat consumenten niet verplicht zijn om zo’n voucher te accepteren als ze liever hun geld terug willen. Reisbureaus en reisorganisaties moeten in dat geval de consument gewoon z’n geld teruggeven.
Wat dekt het Calamiteitenfonds?
Ook het Calamiteitenfonds keert niet uit bij een pandemie of een virusuitbraak. De ANVR adviseert de aangesloten reisorganisaties om contact op te nemen met de klant en te bespreken of de reis op een later tijdstip uitgevoerd of naar een andere bestemming omgeboekt kan worden. “Het is aan de reisorganisatie om dit te beslissen. In dit soort situaties heb je soms gewoon pech. Dat betekent dat je ook als klant soms je kosten voor lief moet nemen”, aldus Oostdam tegenover Trav.
Veel cruisemaatschappijen stellen zich flexibel op en laten cruisereizigers kosteloos omboeken naar een andere cruise of een cruise die op een later tijdstip plaatsvindt. Ook vliegtuigmaatschappijen tonen zich van hun flexibele zijde.
Het coronavirus en verzekeringen bij een zelf samengestelde reis
Als je zelf een reis hebt geboekt uit verschillende losse onderdelen zoals een vliegticket en een hotel, en de vlucht gaat niet door, dan moet je even de polisvoorwaarden van je annuleringsverzekering nalezen. Als daar een clausule ‘dekking samengestelde reis’ in staat, kun je claimen bij je annuleringsverzekering. Die dekking geldt alleen voor de reisonderdelen die wél door zouden gaan. Een vergoeding van het deel van de reis dat geschrapt is, bijvoorbeeld je vlucht, kun je claimen bij de organisatie die daarvoor verantwoordelijk is, zoals in dit geval de vliegmaatschappij.
Je wilt zelf niet meer op vakantie vanwege het coronavirus
Maar wil je je reis annuleren, omdat je door alle onrust rond het coronavirus geen zin meer hebt, dan is dat voor eigen rekening. Als je per se niet wilt reizen of je wilt eerder terugkeren uit een gebied waar het Covid-19 virus voorkomt, moet je proberen er met je reisorganisatie uit te komen. Probeer bijvoorbeeld of de reisorganisatie je een alternatief kan bieden, door bijvoorbeeld om te boeken naar een andere bestemming. Je kunt geen beroep doen op het Calamiteitenfonds. Dat fonds keert wel uit bij rampen, maar epidemieën zijn uitgesloten van dekking.
Annuleren bij aanpassing van de reis
Het kan ook gebeuren dat je reisorganisatie je reis moet aanpassen vanwege het coronavirus. Dat mag, maar voor grote wijzigingen is wel jouw toestemming nodig. Als jij het niet eens bent met die verandering, kan de reisorganisatie je vakantie annuleren.
Verzekerd bij een aangescherpt reisadvies?
Ga je toch naar een gebied waarvoor een negatief reisadvies geldt (code rood of oranje), dan ben je mogelijk niet verzekerd. Ook dat verschilt per verzekeraar. Alleen als je al in zo’n gebied bent, en het ministerie van Buitenlandse Zaken scherpt het reisadvies aan naar code rood of oranje, blijf je wel verzekerd. Maar bij een oranje reisadvies moet je terug naar huis. Blijf je toch langer, dan worden eventuele extra reis- en verblijfkosten maar door een handvol reisverzekeringen vergoed, onder meer door OHRA en Aegon.
Repatriëring alleen om medische reden
Als je een een gebied zit waar het coronavirus opduikt, word je alleen op kosten van je reisverzekering gerepatrieerd als je zelf ziek wordt en je niet in het buitenland behandeld kunt worden. Er moet sprake zijn van een medisch ongeval waarbij de hulpdiensten in het buitenland je onvoldoende kunnen behandelen, aldus het Verbond van Verzekeraars.
Ben je al op je bestemming en moet je vanwege het coronavirus extra kosten maken, dan kun je die verhalen op je reisverzekering. Kijk eerst even of je reisorganisatie je kosten wil vergoeden. Als je reisorganisatie bij de ANVR is aangesloten, betalen zij de kosten van de eerste drie dagen. Maar ook aan de vergoeding van extra reis- en verblijfkosten van je reisverzekering zit vaak een maximum. Bewaar in elk geval de bonnetjes.
Keert de reisverzekering uit bij quarantaine?
Word je in het buitenland in quarantaine geplaatst, zoals passagiers van het cruiseschip Westerdam van Holland America Line overkwam, dan kun je wel een beroep doen op je reisverzekering om extra kosten te verhalen. Hou er wel rekening mee dat die kosten niet oneindig vergoed worden. Er zit vaak een plafond aan. Verder blijft je reisverzekering gewoon doorlopen, zelfs als je een kortlopende reisverzekering hebt afgesloten.
Als je gezond bent en je en je moet eerst vijf of tien dagen preventief in quarantaine, zoals nu in december 2020 bijna overal het geval is, dan kun je geen beroep doen op je annuleringsverzekering of je reisverzekering. Je bent immers niet ziek en je wist wat je te wachten stond toen je vertrok. Met andere woorden: die extra verblijfskosten zijn niet onvoorzien. Ben je wel besmet en word je in quarantaine geplaatst, dan keert de annuleringsverzekering wel uit. Vraag wel een doktersverklaring. Een aantal reisverzekeringen dekt dan ook de extra kosten die je hebt vanwege extra lang verblijf, zoals extra hotelkosten. Het gaat om Allianz, ANWB, Unigarant en de Zeeuws-Brabantse verzekeraar ZLM.
Geweigerd in het vliegtuig of aan de grens
Als je niet ziek bent en op reis gaat, maar je wordt toch aan de grens of op het vliegveld geweigerd, dan wordt dat volgens de Consumentenbond meestal niet gedekt door de reis- of annuleringsverzekering. Slechts een paar allrisk reisverzekeringen keren in zo’n geval nog iets uit. Probeer er dan uit te komen met de reisorganisatie door bijvoorbeeld om te boeken.
Ziektekosten zijn gedekt
Loop je in het buitenland het coronavirus op? Dan zijn je medische kosten gedekt tot het niveau van de zorgkosten zoals die in Nederland gelden. Is behandeling in het buitenland duurder, dan heb je hopelijk een reisverzekering met dekking voor medische kosten in het buitenland afgesloten.
Tot slot meldt het Verbond van Verzekeraars dat niemand jou aansprakelijk kan stellen als je iemand zou besmetten met het coronavirus. Er is immers geen sprake van opzet of roekeloosheid.
Lees ook: Zo sluit je een reisverzekering voor een cruisevakantie af
Mis nooit meer een bericht. Meld je hieronder aan voor onze gratis nieuwsbrief en volg ons op Facebook.
Nico van Dijk is sinds 2001 financieel journalist, eindredacteur en hoofdredacteur. Hij heeft veel gepubliceerd over ‘personal finance’-onderwerpen zoals verzekeringen, hypotheken, beleggen en lenen.